Son iki yıldır Kovid- 19 ile mücadele ediyoruz. Şimdilerde ise yeni bir salgın gündemde. Mono olarak da adlandırılan mononükleoz, çoğu insanın varlığından pek haberdar olmadığı hastalıklardan biri. Belirtilerinin soğuk algınlığı, grip ve Kovid-19 ile benzer olması nedeniyle dikkat edilmesi gereken bir hastalık.
FARKI LENF DÜĞÜMÜ
Bulaşıcı bir hastalık olan mononükleoza genellikle Epstein-Barr virüsü neden olur. Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'ne göre, mono genellikle vücut sıvıları yoluyla yayılır ve tükürükte yoğun olarak bulunur. Virüs cinsel temas, kan veya organ nakli gibi yöntemlerle bulaşabiliyor. Epstein-Barr virüsü ile enfekte olan her dört kişiden en az biri mononükleoz geliştiriyor. Enfekte olduktan sonra 4-6 hafta arasında belirtiler ortaya çıkıyor.
Mono'nun en yaygın görülen belirtileri;
-Ateş
-Boğaz ağrısı
-Baş ve vücut ağrıları
-Aşırı yorgunluk
-Döküntü
-Lenf şişkinliği (boyun ve koltuk altında)
-Karaciğer veya dalak şişmesi
Bu belirtiler içinde monoyu diğer hastalıklardan ayıran en belirgin fark şişmiş lenf düğümleri. Elbette herkeste tüm bu belirtiler aynı anda görülmeyebiliyor. Epstein-Barr virüsü ile enfekte olup mono geliştiren çoğu kişi 2-4 hafta içinde iyileşir. Bazı kişilerde ise belirtiler önce hafifleyip sonra ağırlaşabilir ve bu şekilde azalabilir.
ORTAK EŞYA KULLANMAYIN, HİJYENE DİKKAT EDİN
Monoyu teşhis etmek Kovid-19 etrafta dolaşıyorken pek de kolay değil. Farkı anlamak için lenf düğümlerinin, bademciklerin, karaciğerin ve dalağın şişip şişmediğine bakılmalı. Yapılacak bir kan testiyle de teşhis edilebilir.
Mono'nun tedavisi için belirli bir ilaç yok. Genellikle bol sıvı tüketilmesi, ağrı ve ateş düşürücü ilaçlar alınması öneriliyor. Dinlenmek de çok önemli. Mono dalak şişkinliğine neden olduğundan, dalağın yırtılma riskine karşı vücudu zorlayacak aktivitelerden ve temas gerektiren sporlardan bir süre kaçınılması gerekiyor. Bu süre iyi hissettiğinizde değişebilir.
Mono ile enfekte olduysanız ve kendinizi iyi hissediyorsanız evde kalmanız gerekmez. Belirtileriniz hafiflemeye başladığında virüsü bulaştırma ihtimaliniz düşer. Yine de başkalarıyla ortak eşya kullanmamaya ve el hijyenine dikkat etmeniz, yakın temastan kaçınmanız gerekir.
(Sabah- Halit Yerebakan)
