Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, moderatörlüğünü Canan Yener Reçber'in üstlendiği TRT ortak yayınında gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları:
TAHIL KORİDORU
Bu konuda uzun süredir aralıksız şekilde yoğun temas ve müzakereler yürüttük. Neticede Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden dünya piyasalarına güvenli şekilde ihracatına yönelik mutabakatın İstanbul'da imzalanmasını sağladık.
Planın başarılı şekilde uygulanmasıyla vahim boyutlara ulaşmakta olan küresel gıda krizinin etkileri hafiflemeye başlayacak. Fiyatlardaki düşüş devam edecek. En az gelişmiş ülkelerin üzerindeki baskı azalacak. Ortaya çıkacak kıtlıklar peşinen engellenecek.
Bu tarihi başarıya verdiğimiz katkı, Türkiye'nin küresel meselelerde oynamaya muktedir olduğu rolün önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Planın operasyonel boyutu İstanbul'dan idare edilecek.
Sürecin ne kadar hassas olduğunu, Odessa Limanı'na düzenlenen saldırıda görebiliyoruz. Herkesten attıkları imzalara sahip çıkmalarını ve üstlendikleri sorumluluklara uygun şekilde hareket etmelerini bekliyoruz. Savaşın başından beri önceliğimiz ateşkesin sağlanmasının ardından adil ve sürdürülebilir bir barışın tesis edilmesi. Temenni ederim ki inşallah bunu da başarırız.
DÜNYA LİDERLERİ İLE GÖRÜŞMELER
Ziyaret sonunda İran'la yatırımdan sosyal güvenliğe uzanan geniş bir yelpazede farklı alanlarda 8 belge imzalandığını hatırlatan Erdoğan, şöyle konuştu:
"Görüşmelerde ikili ticaret hacmimizi, ta Ahmedinejad zamanında da bunu belirlemiştik, 30 milyar dolara çıkarma hedefimiz var. Ama şu anda tabii bu kovid vesaire ile bu bayağı düştü. Şu anda son durum işte 7,5 milyar dolar. Şimdi 7,5 milyar dolar Türkiye-İran'a yakışmıyor. Bunu süratle bizim yeniden 30 milyar dolara çıkarma gayreti içine girmemiz lazım. Mutabık mıyız? Sayın Reisi dedi ki 'Mutabıkız, çalışacağız ve bunu halledeceğiz'. Bir defa burada bu işi halletmek için avantajlarımız var. Nedir bu? Biz tabii İran'dan petrol alıyoruz, doğal gaz hakeza bunu artıracağız. Bunu artırmamız halinde bu rakamı yakalarız. Yani burada bir sıkıntı olmaz. Ve şimdi süratle, yani bu yılın ilk yarısını işte tamamlıyoruz, 8'i yakaladık. Bu demektir ki bu 8'i yıl sonuna kadar biz katlayabiliriz. Aramızdaki bu görüşme gerçekten samimi geçti. 'Bu adımı atmamız lazım, bunun gereğine inanıyoruz' dedik ve tabii 8 anlaşmayı da imzalamak suretiyle bir defa buradaki bu Yüksek Düzeyli Stratejik Konseyi başarılı şekilde tamamlamış olduk."
'YUNANİSTAN UÇAK ALMAMIZI ENGELLEMEYE ÇALIŞIYOR'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunanistan'da 9 Amerikan üssü olduğunu vurgulayarak, 5'inin zaten var olduğunu, 4'ünün de yeni açıldığını söyledi. Bunların da inkar edildiğini anlatan Erdoğan, şöyle devam etti:
"Şimdi bunları adalara yerleştirme gayretleri var. Tabii Rusya'ya karşı kurulduğunu söylüyorlar. Dedim ya yok, kimi aldatıyorsunuz? Yani Rusya ile sizin böyle bir şeyi yapabilme ne gücünüz ne kudretiniz yok. Amerika bile bunu yapamaz. Kaldı ki, eğer üs diyorsanız, bizim İncirlik üssü de var. Yani biz bu kadar iyi niyet gösteriyoruz, siz bize hala geliyorsunuz, adalarda böyle garip garip şeyler yapıyorsunuz. Ve Yunanistan bizim güvenlik ihtiyaçlarımız için uçak almamızı engellemeye çalışıyor. Bir taraftan Amerika'ya, bir taraftan Fransa'ya daha değişik ülkelere hepsine böyle saldırarak 'Türkiye'ye vermeyin.' Verirler veya vermezler hiç önemli değil, ama biz duruşumuzla, her şeyimizle konumumuzu zaten koruyoruz."
"Lozan Antlaşması'nın yıl dönümü dolayısıyla yaptığınız açıklamada, özellikle Yunanistan paragrafına yer verdiniz. Tabii adaların silahlandırılması Lozan'a da çok aykırı bir durum. Bu, çok adreslere teslim bir mesaj olarak okundu. Yunanistan tarafından bu mesajın alındığını düşünüyor musunuz?" sorusuna ise Erdoğan, şu yanıtı verdi:
"Şimdi, öyle zannediyorum ki herhalde buradan gereken dersi almışlardır. Yani Yunanistan'ın iyi komşuluk ilişkileri hilafına sürdürdüğü bu faaliyetler sadece Lozan'a değil, aynı zamanda Paris Antlaşması'na da ters. Şimdi Lozan ve Paris antlaşmalarına ters olan böyle bir durumda Türkiye olarak biz ne yapalım? Elimiz kolumuz bağlı duralım, 'Ey Yunanistan sen ne yapmak istiyorsan yap' öyle mi diyelim? Ne gerekiyorsa vakti saati geldiğinde bunu da Türkiye olarak yaparız. Bu adaların egemenliğinin gayri askeri statü altında kalmaları kaydıyla kendisine verildiğini Miçotakis bilmiyor herhalde, yani bunu öğrenecek."
'ERMENİSTAN İLE NORMALLEŞME SÜRECİ'
Erdoğan, Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik sürecin sorulması üzerine, şunları kaydetti:
"Başbakan Paşinyan ile her iki ülkenin dini bayramları kapsamında karşılıklı tebriğimizi ilettiğimiz bir telefon görüşmesi gerçekleştirdik. Tabii ülkemiz ile Ermenistan arasındaki normalleşme sürecini de konuştuk. Bizim baştan itibaren kırmızı çizgimiz Azerbaycan'dı. Azerbaycan konusu yoluna girdikten sonra biz zaten 'Kapılarımızı açarız' dedik. Paşinyan'ın bölgesel barış ve iş birliği açısından bizimle benzer düşünceleri paylaştığını duymaktan da memnun oldum. Artık söylemin ötesinde somut adımlar atmalarını bekliyoruz. Biz Ermenistan ile normalleşme sürecinde ciddiyiz, kararlıyız. Tam normalleşme ve iyi komşuluk ilişkilerinin tesisini de hedefliyoruz. Türkiye'de bugün 100 binin üzerinde Ermeni var. Bizim vatandaşımız olan Ermeniler var, bir de vatandaş olmaya namzet olan Ermeniler var. Bu bizim yaklaşım tarzımızı gösteriyor. Azerbaycan ile eşgüdüm içinde Ermenistan ile olan yaklaşımı geliştiriyoruz."
YAP-İŞLET-DEVRET PROJELERİ
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun yap-işlet-devret modelini daha öğrenemediğini, "Bize hükümet bunu bir anlatsın, yap-işlet-devret nedir?" dediğini ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bay Kemal, yap-işlet-devret; devletin cebinden para çıkmadan yüklenici firmaların veya talip olanların buraya gelip yapıp, kaç seneye anlaşıyorsun 15 sene; 15 sene burayı işletir her yıl belirli bir araç ya da insan sayısına göre ücreti vardır, buna göre burayı kullanır. Eğer devlet bir ödeme yapması gerekiyorsa, o farkı kapatma açısından ödemeyi yapar ve böylece de orada yüklenici olan firma buradan rahatlıkla yap-işlet-devrette huzurlu bir şekilde devam eder, ondan sonra da belki ikinciye, üçüncüye talip olurlar.
Aynı şekilde 18 Mart Çanakkale Köprüsü de 2,5 milyar avroya yapıldı. Güney Kore finansmanını sağladı ve Türk firmasıyla beraber ortaklaşa burayı yaptılar. Şimdi dünyada en uzun açıklığa sahip böyle bir köprü... Biz eskiden ne çileler çekerdik orada? Lapseki'den Gelibolu'ya geçmek için orada bazen gece boyu arabalı vapur beklerdik. Ama şimdi öyle bir şey yok. İşte şimdi altı dakikada karşıdan karşıya geçiyorsun. Bir de tabii bu köprü, şimdi bizim için hakikaten adeta boynumuzda güzel bir altın kolye. Şu anda orayı kullananlar bize dua ediyorlar. Biz de bundan mutluyuz."
Erdoğan, Şanlıurfa-Adıyaman arasındaki Nissibi Köprüsü'nün önemini de dile getirerek, "Biz olmasak Şanlıurfa-Adıyaman arasında böyle bir köprünün hayali bile söz konusu değildi ama bunu biz yaptık." dedi.
İzmir-İstanbul Otoyolu'nun yapılmasıyla İstanbul'dan İzmir'e 3 saat 15 dakikada ulaşılabildiğini belirten Erdoğan, bütün o köprülerin yapılmasının yanında bir de tünellerin inşa edildiğini vurguladı.
Marmaray, Avrasya Tüneli gibi projelere de işaret eden Erdoğan, "Bütün bunlar medeni olmanın, kalkınmanın ve dünya standartlarında olmanın ötesinde onu aşan bir yapının güzellikleridir." dedi.
"Israrlı bir şekilde garantiler ve beş firma üzerine algı yürütüyor muhalefet, özellikle CHP. O noktada bir cevabınız olur mu?" sorusu üzerine Erdoğan, "Onunla uğraşmaya gerek yok. Biz işimize bakacağız." ifadesini kullandı.
'ADAYIMIZ BELLİ'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, altılı masanın 2023 seçimleri için adayının henüz belirlenmediğine ilişkin soru üzerine şöyle konuştu:
"Biz şu anda Cumhur İttifakı olarak kendimizden sorumluyuz. Yani bizim partilerimiz arasında herhangi bir sıkıntı söz konusu değil. Adayımız belli, hazır. Ve adayımız şu anda çalışmalarını arazide Cumhur İttifakı'yla beraber yürütüyor. Yani 'Aşkınan koşan yorulmaz.' dedik. 'Durmak yok yola devam.' dedik. 2023 seçimlerinde 20 yılı aşan bir tecrübeyle milletimizin karşısına çıkıyoruz. Şimdi 'millet, zillet' ne derseniz deyin adına, bu ittifak ne yapar, kimi çıkarır bu, bizi pek ilgilendirmiyor. Biz kendimizden sorumluyuz. Şimdi masanın altında ayrı, masanın üstünde ayrı hesaplar dönüyor. Böyle bir masadan memleket hayrına bir şey beklemek mümkün değil. Kaldı ki zaten ismi üzerinde durulacak kim var bilemiyorum."
"Cumhurbaşkanlığı adaylığında Kemal Kılıçdaroğlu'nu rakip olarak ister misiniz?" sorusu üzerine Erdoğan, "Bunlar bizi enterese etmez. Kemal Bey, biliyorsunuz İstanbul'a belediye başkan adayı olmuştu, Kağıthane'nin yolunu şaşırdı 'Kağıttepe' dedi. Ankara'da da orada nüfus kağıdını kaybetmişti, bir şeyler oldu, oyunu kullanmadı. Ne demek istediğimi anlayın. Onun için hayırlı işler uzatılmaz. Bu masadan hayırlı bir şey çıkacak olsa da bu kadar uzatırlar mıydı? Onu da bilmiyorum. Masadakilerin işi gücü yalan, dolan, fitne, bölücülük. Ortak noktaları siyasetçilik oynamaktan zevk almaları, kolay oynatılabilen kukla olmaları ve terör örgütlerinin savunucuları olmaları. Hepsi de terör örgütlerini savunuyor. Şu anda ortaklıklarını açıklamadıkları partinin de terör örgütüyle ilişkileri ortada." ifadelerini kullandı.
