Gluten içeren gıdalar tüketildiğinde bazı kişilerde ciddi sağlık sorunları ortaya çıkıyor.
Çölyak; buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi tahıllarda bulunan glütene karşı hassasiyet ile gelişen emilim bozukluğu hastalığıdır
Çölyak, glütende bulunan iki ana protein olan glütenin ve gliadinin sindirilememesi sonucu, gliadinin bağırsak mukozasına zarar veren bir bağışıklık tepkisine neden olduğu kronik, kalıtsal bağırsak hastalığıdır. Arpa, çavdar, buğday ve irmik gibi tahıllar çölyak hastalığını tetikleyen ana besinlerdir.
Çölyak hastalığı otoimmün bir durumdur.Çölyak hastalığında bağışıklık sistemi glutenin içinde bulunan maddeleri vücut için bir tehdit olarak algılar ve onlara saldırır.
Bağışıklık sisteminin bu şekilde davranmasına neyin sebep olduğu tam olarak belli değildir.
Çölyak hastalığı belirtileri nelerdir?
Kilo kaybı
Karında şişkinlik
Kronik ishal
Bulantı, kusma
Yorgunluk ve halsizlik
Büyüme geriliği ve boy kısalığı
Kemik veya eklem ağrısı
Kabızlık
Açıklanamayan demir eksikliği anemisi
Artrit
Osteoporoz veya osteopeni (kemik kaybı)
Karaciğer ve safra yolları hastalıkları
Depresyon veya anksiyete
Periferik nöropati (ellerde ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma veya ağrı) veya migren
Kadınlarda adet düzensizliği, kısırlık veya tekrarlayan düşük
Ağız içinde yaralar
Ciltte kaşıntılı deri döküntüsü
Miktar olarak fazla, sık ve kötü kokan dışkı (gaita)
Glutensiz diyet, çölyak hastalığı tedavisinin temel taşıdır. Günlük tüketilebilecek gluten miktarı için net bir sınır olmamakla birlikte 10 mg'ın altındaki değerler anlamlı histolojik değişikliklere neden olmadan semptomları iyileştirmede etkindir.
Soya fasulyesi, mısır, pirinç ve patates güvenlidir. Süt ürünleri başlangıçta gelişen sekonder laktoz intoleransı nedeniyle tolere edilemezken, tedavinin ilerleyen aylarında tüketilebilir.
Çölyak hastalığının tedavisi, kişinin hayatı boyunca buğday, arpa, çavdar yulaf gibi gluten içeren gıdalardan uzak bir beslenme alışkanlığı elde etmesidir. Az miktarda glutenin bile zarar verebileceğini göz önünde bulundurmak çok önemlidir. Çeşitli ürünler içerisinde glutene rastlamak mümkün olduğu için marketteki gıdaların içeriklerine dikkatlice bakılmalıdır.
KAYNAK:yeniakit.com
