Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in açıklamalarından satır başları;
Dün sayın Cumhurbaşkanımız tarafından yapılan açıklamalarla özellikle dar ve orta gelir grubunda yer alan vatandaşlarımızın lehine bir takım iyileştirmeler daha yapmış olduk. Mesken abone grubunda yer alan tüm tüketicilerimize KDV yüzde 18’den 8’e düşürülmüş oldu. Oturduğumuz evlerin tümü konut statüsünde ve bu abone grubundan yararlanıyor. İbadethanelerimiz bu tarifelerden yararlanıyor. Son düzenlemelerle birlikte STK’lar, dernek, vakıflar ve Cemevleri de bu kapsama alınmış oldu.
Bir diğer iyileştirme de özellikle kırsal alandaki vatandaşlarımızın içme su şebekelerinin üretim ve dağıtımında kullanılan elektrik ihtiyaçları vardı. Onlar da yine en düşük tarife grubuna dahil edilmiş oldu. Böylece burada hem KDV yüzde 8’e indirilme suretiyle hem de kademe bir miktar daha yükselterek günlük ortalama 8 kilovatsaat ve ayda da 240 kilovatsaate yükseltilmiş oldu. Bu da vatandaşımız lehine bir iyileştirme oldu.
Bunun yanı sıra ticarethanede de kademeli uygulamaya geçtik. Özellikle küçük ticari işletmelerden, esnaf ve sanatkarlarımızdan gelen talepler vardı. Bunlar üzerine de biz ciddi bir çalışma yaptık. Günlük 30 kilovatsaat ki bu aylık 900 kilovatsaat eder. Biz esnaf odalarımızla da görüştük, küçük işletmelerle de görüştük. Onların ocak, şubattaki tüketimlerini dikkate alarak böyle bir düzenlemeye gidilmiş oldu. Neredeyse burada da yüzde 80’in üzerinde bir kapsama alanı olmuş oldu. Birinci kademeye girecek olan küçük ticari işletmelerin oranı iyileştirilmiş oldu.
"YÜZDE 25'LİK BİR İYİLEŞTİRME YAPILDI"
Bunun yanı sıra tarımsal sulamada özellikle çiftçilerimizin kullandığı elektrikle ilgili olarak da KDV yine yüzde 8’e indirilmek suretiyle bir iyileştirme yapılmış oldu.
Tüketimine göre değişmekle birlikte hem KDV hem de kademedeki bu iyileştirmeyle birlikte yüzde 8 ila yüzde 14 arasında bir indirime tekabül ediyor. Daha önce birinci kademede KDV dahil bir kilovatsaat enerji için 137 kuruş ödeniyorken şimdi bu düzenlemeyle bu 126 kuruşa, ikinci kademedeki 206 kuruş da 189 kuruşa inmiş oldu. Ticarethanede de birinci ve ikinci kademe arasında yaklaşık yüzde 25’lik bir iyileştirme yapılmış oldu.
"EPDK'YA VEYA BAKANLIĞIMIZA BAŞVURABİLİRSİNİZ"
Bu uygulama 1 Mart’tan itibaren geçerli. 1 Mart’tan sonraki tüketimlerimiz bu yeni tarifeyle faturalandırılacak. Mart ayı bir geçiş dönemi olacak. Her sayacın okunma periyotları farklı ama asıl etkisini nisan ayından itibaren daha rahat göreceğiz.
Mevzuata göre 30 gün içinde sayaçların okunması lazım. Bazen tatil günleri oluyor, bazen vatandaş evinde olmuyor, görevli okuyamıyor. Endişeye gerek yok. Sayacın okunma süresine göre ilk ve ikinci kademeden yararlanma söz konusu. Burada mağduriyet söz konusu değil. Vatandaşlarımız hem EPDK hem de bakanlığımıza başvuru yapabilir, varsa bir sorun düzeltilir.
Özellikle stratejik emtialar küresel krizlerden ve gerilim noktalarından özellikle de sıcak çatışmaya dönüşmüşse çok çabuk etkilenen emtialar bunlar. Bir çatışmanın içindeki taraflardan biri tedarikçiyse Ukrayna gaz boru hatlarının geçtiği güzergahlardan birisi. Bu ürünlerin üretilmesi ve taşınmasındaki krizler fiyatları ister istemez etkiliyor. Yaptırımlar konuşuluyor sıkça. Bunlar netleşmedi. Krizden önce doğal gazın Avrupa'daki ticaret merkezlerindeki fiyatı 900 dolarken sıcak çatışma ile birlikte 1400 dolarlara çıktı. Gevşeme oldu şimdi 1100 Dolar seviyesinde. Ambargolar da var. Bu tip malların tedariğindeki kısıtlılık fiyatların artmasına neden oluyor. Bu piyasalara etkisi sınırlı kalmış olur. Görüşmeler devam ediyor. Türkiye olarak da pozisyonumuzu Cumhurbaşkanımız ifade etti. Her iki ülke ile tarihsel bağlarımız olduğu. İyi ilişkilerimiz oldu. Böyle bir durumun bizim açımızdan kabul edilemez olduğunu Cumhurbaşkanımız ifade etti.
"DOĞALGAZA TALEP ARTIYOR"
Avrupa'nın en büyük tedarikçisi Rusya. Gazın yüzde 40'ını Rusya alıyor. Kuzeyden Ukrayna'dan dahil olmak üzere başka boru hatlarından doğal gaz Avrupa'nın içlerine taşınıyor. TürkAkım devreye girdi. Karadeniz altından kendi gazımızı alıyoruz. Tedarikçi ülke Rusya. Ülkenin kaynak çeşitliliğini dengeli şekilde oturtuyor olması. Azerbaycan'dan doğal gaz alıyoruz. İran'dan boru hattımız var. LNG terminallerimizin giriş ve işleme kapasitelerini artırmak üzere ciddi kapasite artışına gittik.
81 ilin tamamında doğalgaz var. Sanayimiz kullanıyor. Bu kadar gaz tüketimi olan bir ülkede tek bir tedarikçiye bağlı kalarak sistemi ayakta tutmak mümkün değil.
TANAP ve TürkAkım2 transit geçiş sağlıyor. Kısa ve orta vadede büyük projeler için ciddi süreye ihtiyacınız var. Özellikle Avrupa açısından baktığımızda çok kısa, orta vadede pratik bir çözüm yok. Başka kaynaklar pazara ulaşır. LNG konusu var, daha mobil, daha hızlı çözüm üretecek. Doğalgaza talep daha çok olduğu için küresel anlamda doğal gazın payı artıyor.
"CUMHURİYETİN 100. YILINDA İLK ÜRETİMİ YAPMAK İSTİYORUZ"
Ülkelerin 20 yıllık projeksiyonla bunları planlaması gerekiyor. Ülkemizin gelişmesi, kalkınmasına yönelik bu ihtiyaçları planladık. Doğu Akdeniz alternatif olabilir.
Karadeniz'deki programımızdan dolayı Doğu Akdeniz'deki gemilerimizi Karadeniz'e sevk etmiştik. Karadeniz'deki programın takvimi sıkışık olduğu için çektik. 540 milyar metreküpe ulaştık. Üretim kuyularımız devam ediyor. Şu anda Fatih Sondaj Gemimiz Karasu 1 adını verdiğimiz noktada sondajına devam ediyor, keşif amaçlı. Bu sahalar birbirine benziyor. 2-2.5 ay sürecinde çalışmalar tamamlanınca varsa yeni müjdeleri vatandaşımızla paylaşacağız. Cumhuriyetin 100. yılında ilk üretimi yapmak hedefimiz.
"DÖRDÜNCÜ GEMİ İKİ AY İÇİNDE GELMİŞ OLACAK"
Biz denizlerde aramaya çok olmadı 2018 gibi başladık. Daha önce sismik gemilerimiz vardı ama sondaj gemilerimiz yoktu. Dördüncü gemi 1-2 ay içinde ülke sınırlarımız içinde olur. Sondaj kabiliyetimizi artırdık. Başkasına bağımlı olunmaksızın aramaları sondajları yapabilir hale geldik. Karadeniz'de TPAO ile uluslararası petrol şirketlerinin keşif amaçlı aramaları olmuş. Oralarda bir keşif olmamış.
İlk yıl üretimi yüksek olmayacak. 3-4 milyar metreküple başlayacağız. Oradaki üretimimizi 4-5 kat artıracağız. 25 yıl yetecek kadar gaz rezervi var. Konutların gazını bu sahadan karşılayabilecek seviyede olacağız. Yerli kaynağın çok daha ekonomik olacağını öngörüyoruz. Devletin bu tür hizmetlerde kamu hizmeti kapsamında ithal ettiğimiz gaza göre çok daha ekonomik olacak.
"60 YILLIK HAYALİMİZİ YENİ HAYATA GEÇİRİYORUZ"
Nükleer güç santralinde inşaat devam ediyor. 4 reaktör olacak. Her bir reaktörün kurulu günü 1200 megawatt. Elektrik ihtiyacımızın yüzde 10'unu oradan elde edeceğiz. 20 bin civarında işçi, teknisyen, mühendis orada çalışıyor. 200-300 mühendisimizi Rusya'ya göndermiştik. Bu tip projeler insanın karşısına çok sık çıkan projeler değil. 50-60 yıllık hayalimizi yeni hayata geçiriyoruz. Rusya ile ilişkilerimiz enerji bağlamında doğal gazdan ibaret değil. İnşallah aksama olmadan 2023'te ilk reaktörümüzü devreye alacağız. 500'ün üzerinde çalışan reaktör var. İnşaatı devam eden 90 reaktör var. İnsanoğlu ucuz ve güvenilir enerji kaynağından kolay kolay vazgeçmeyecek görülüyor. Emisyon üretmiyor.
