TÜİK’in 2022 verilerine göre, Türkiye’de 6-17 yaş aralığındaki çocukların neredeyse yüzde 30’u ayda birkaç kez zorbalığa maruz kalıyor.
Akran zorbalığının özellikle ortaokul ve lise çağında yaygınlaştığını anlatan Psikolog Görkem Çakmak, çocukların teknolojiyi fazla kullanması nedeniyle, siber zorbalığın en önemli sorunlardan biri haline geldiğini söyledi. Çocukların, kendisiyle yaşıt olan ve özellikle de kendisine karşılık veremeyeceğini düşündüğü bir başka çocuğu, fiziksel, sözel ve duygusal olarak baskılaması akran zorbalığı olarak tanımlanıyor. Fiziksel, duygusal ve sözel gibi zorbalığın tüm çeşitleri, her yıl artış gösteriyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 2024 yılında “Okul Çağındaki Çocuklarda Sağlık Davranışları” temalı araştırmasına göre, 6 ergenden biri siber zorbalığa maruz kalıyor. Araştırma sonuçlarına değinen Psikolog Görkem Çakmak, araştırmaların sonucunda kötü niyetli mesaj, gönderi ve çevrim içi fotoğrafların izinsiz paylaşımı gibi siber zorbalıkların artış gösterdiğini söyledi.
'Alay Etmek ve Tehdit Etmek Gibi Unsurlar da Birer Zorbalık'
İstatistiklere göre, erkek çocuklar fiziksel zorbalığa daha çok maruz kalırken, kız çocukları ise daha çok duygusal zorbalıklara maruz kalıyor. Psikolog Görkem Çakmak ise, çocuğun karşısındaki yaşıtını düşürmesi, tehdit etmesi, isim takması, alay etmesi gibi tüm davranışların ebeveynler tarafından dikkate alınması gerektiğini söyledi. Bu davranışlardan birisi gözlemlendiğinde, ebeveyn, okul, öğretmen ve psikoterapist iş birliğiyle konunun çözülmesinin öneminden de bahsetti.
Akran zorbalığının fark edilebilmesi için çocuğun okul yaşamına bakılması gerektiğini de söyleyen Çakmak, “Çocuklar yaşadığı zorbalığı kendiliğinden paylaşmaz bu yüzden kimlerle oynuyor, kimlerden nasıl bahsediyor, kimlerden çekiniyor veya huzursuz oluyor gibi soruların cevaplarına sahip olmak önemli“ dedi.
Akran Zorbalığının Çocuk Üzerindeki Belirtileri İse Şöyle ;
• Okula gitme motivasyonu azalabilir.
• Kişisel eşyaları zarar verilmiş hale gelebilir.
• Çeşitli organizasyonlara katılmak istemeyebilir.
• Vücudunda çürük ve morluklar gözlemlenebilir.
• Kendini ‘yetersiz’ hissettiğini söyleyebilir.
• Kendine ve etrafına duyduğu güven azalabilir.
• İçine kapanabilir.
• Akademik başarısı düşebilir.
