EKONOMİ
17 Mayıs 2024, Cuma, 07:00

Türkiye’nin 7 coğrafyasında yetişen meyve sebzeler dünyanın ağzını tatlandırıp, şifa dağıtıyor ve sofralardaki menüleri zenginleştiriyor.

Dünya’nın dört bir tarafında 170 ülkeye taze meyve sebze ve meyve sebze mamullerini ihraç eden Türk ihracatçıları, 2024 yılının Ocak – Nisan döneminde ihracatlarını yüzde 10’luk artışla 1 milyar 891 milyon dolardan 2 milyar 82 milyon dolara yükselttiler.

2024 yılının ilk dört aylık döneminde Türkiye’nin; yaş meyve sebze ihracatı 1 milyar 174 milyon dolar olurken, meyve sebze mamulleri ihracatı yüzde 27’lik artışla 717 milyon dolardan 908 milyon dolara ilerledi.

Türkiye’nin 58 milyon ton taze meyve sebze ürettiğini dile getiren Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, bu üretimin yüzde 11-12’sinin taze meyve sebze olarak ihraç edildiğini, mamul ihracatının da eklenmesiyle bu oranın yüzde 25’e ulaştığını kaydetti.

2024 hedefimiz 6,5 milyar dolar ihracat

“Dünya’nın meyve sebze ve meyve sebze mamulleri tedarikçisi olduğumuzu gösterdik” diyen Uçak, “Kiraz, ayva, incir, kayısı, kavun, karpuz, kestane, vişne, hıyar, elma, domates, patlıcan, ıspanak ve biberde dünyada en büyük üreticiler listesinin zirvesindeyiz. Mamullerde turşu ihracatında dünya birincisiyiz. Salça, kuru domates, meyve suları, konserve, dondurulmuş meyvelerde de güçlü üreticiyiz. 2023 yılı sonunda taze meyve sebze ve meyve sebze mamulleri ihracatımız 5 milyar 908 milyon dolara ulaşmıştı. Yakın coğrafyalarımızda savaşlara, küresel ekonomideki resesyona rağmen 2024 yılı sonunda 6,5 milyar dolar dövizi Türkiye’ye kazandırmak için çaba gösteriyoruz” şeklinde konuştu.

Tazede mandalina, domates ve limon ihracatın zirvesinde

Mandalina’nın 2023 yılını 577 milyon dolarlık ihracat tutarıyla taze meyve sebze sektörünün lideri olarak geride bıraktığı bilgisini veren Uçak sözlerini şöyle sürdürdü; “Mandalina 2024 yılına da parlak bir giriş yaptı ve 4 aylık dönemde 233,5 milyon dolarlık ihracatla zirvedeki yerini korudu. Türkiye, domates ihracatından 219 milyon dolar döviz elde ederken, limon ihracatını yüzde 14 artırarak 118 milyon dolardan 134 milyon dolara taşıdı. Biber ihracatı 129 milyon dolar şeklinde kayıtlara geçerken, elma ihracatından elde edilen döviz tutarı 77 milyon dolar oldu. Portakal ihracatı yüzde 123’lük artışla 31 milyon dolardan 69 milyon dolara çıkarken, portakal taze meyve sebze ihracat artış rekortmeni olmayı başardı. Nar ihracatı yüzde 27’lik artışla 53 milyon dolardan 68 milyon dolara ilerlerken, kabak ihracatı 41 milyon dolar, greyfurt ihracatı 37,5 milyon dolar ve hıyar ihracatı 25 milyon dolar oldu ve taze meyve sebze ihracatında ilk 10 bu şekilde oluştu.”

Elma suyu, salça, mineral sular ve gazozlar mamul ihracatının gözdesi 

Meyve sebze mamullerinde ihracat liderinin elma suyu ve konsantrelerinin 97,5 milyon dolarla olduğunu aktaran Başkan Uçak, “Domates salçası ihracatımız yüzde 70’lik artışla 47 milyon dolardan 80,6 milyon dolara yükseldi. Mineral sular ve gazozlar ihracatından 78 milyon dolar döviz elde ettik. Biber turşuları ihracatımız yüzde 30’luk yükselişle 50 milyon dolardan 65 milyon dolara, kurutulmuş domates ihracatımız yüzde 19’luk gelişimle 43 milyon dolardan 51 milyon dolara çıktı. Kornişon turşuları ihracatımız 50 milyon dolar, közlenmiş sebzeler 40 milyon dolar, su ihracatı 24 milyon dolar, turunçgil konserveleri 19,5 milyon dolar ve dondurulmuş domates ihracatı 18 milyon dolar meyve sebze mamulleri ihracatına katkı sağladılar” diye özetledi.

Rusya Federasyonu, Romanya ve Irak taze meyve sebzelerimizi en çok talep eden ülkeler oldu

Yaş meyve sebze sektöründe en çok ihracat yaptığımız ülke 262 milyon dolarla Rusya Federasyonu olurken, zirve ortağı Romanya’ya 130 milyon dolar ihracat gerçekleştirdik. Irak, 2023 yılının ilk dört ayında Türkiye’den 32,8 milyon dolarlık yaş meyve sebze talebinde bulunmuşken, 2024 yılının aynı döneminde talebini yüzde 291’lik rekor artışla 128 milyon dolara tırmandı. Irak, hem zirvenin üçüncü sırasına yerleşti hem de ihracat artış rekortmeni ülke oldu.

Ukrayna’ya yapılan taze meyve sebze ihracatı yüzde 17’lik artışla 89 milyon dolardan 104,5 milyon dolara çıkarken, Almanya’ya 67,8 milyon dolarlık taze meyve sebze ihraç etme başarısı gösterdik.

Yaş meyve sebze sektörü, 2024 yılının Ocak – Nisan döneminde 124 ülkeye Türk lezzetlerini ulaştırdı.

Turkish Tastes TURQUALITY Projesi mamul ihracatında ABD’yi liderliğe taşıdı

Türkiye’nin meyve sebze mamulleri ihracatında zirvedeki ülke 144,6 milyon dolarlık taleple Amerika Birleşik Devletleri oldu. ABD’nin Türkiye’den mamul talebi 2024 yılının 4 aylık diliminde yüzde 22 arttı.

ABD’nin Türkiye’den meyve sebze mamulleri talebi artışında, Ege İhracatçı Birlikleri’nin Turkish Tastes isimli TURQUALITY Projesi itici güç oldu. TURQUALITY Projesi’nin start aldığı 2018 yılında Türkiye’den 180 milyon dolarlık meyve sebze mamulleri talebiyle listede 3. sırada yer alan ABD, TURQUALITY Projesi’nin başarısı sonrasında 6 yıllık süreçte Irak ve Almanya’yı geçerek zirveye kuruldu.

Almanya, 2024 yılının Ocak – Nisan döneminde Türkiye’den meyve sebze mamulleri talebini yüzde 27 artırarak 100,3 milyon dolardan 128 milyon dolara çıkardı ve ABD’nin ensesinde soluğunu hissettirdi. Almanya, ABD’ye kaptırdığı liderliği geri almak için Türk meyve sebze ürünleri talebinde vites artırdı.

Türkiye’nin meyve sebze mamulleri ihracatında üçüncü basamağın sahibi Hollanda oldu. Hollanda’nın Türkiye’den meyve sebze mamulleri talebi yüzde 53 artış gösterdi. Hollanda’yı 56,7 milyon dolarlık taleple İngiltere, 55,4 milyon dolarlık meyve sebze mamulleri ithalatıyla Irak izledi. İtalya, Rusya Federasyonu, Fransa, KKTC ve Japonya, Türkiye’nin meyve sebze mamulleri ihracatında ilk 10 ülke olarak sıralandılar. Türkiye, meyve sebze mamulleri ihraç ettiği ilk 10 pazarın tamamında ihracat artışı başarısı gösterdi.

Meyve sebze mamulleri ihracatında ilk 10 ülkeye 2023 yılının ilk dört ayında yaptığımız ihracat 444 milyon dolar iken, 2024 yılının Ocak-Nisan döneminde yüzde 31’lik artışla 582 milyon dolara tırmandı. Türkiye toplamda 167 ülke ve gümrüklü bölgeye meyve sebze mamulleri ihracatı gerçekleştirdi.

Ege Bölgesi’nden yapılan ihracat 420 milyon dolar oldu

Türkiye’nin yaş meyve sebze ve meyve sebze mamulleri ihracatının güçlü aktörlerinden Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği 2024 yılının 4 aylık döneminde ihracatını yüzde 2’lik artışla 411 milyon dolardan 420 milyon dolara çıkardı.

Ege Bölgesi’nden yapılan taze meyve sebze ihracatında domates 29 milyon dolarlık tutarla en çok ihraç edilen ürün olurken, domatesi 9,5 milyon dolarlık tutarla mandalina ve 5,4 milyon dolarlık tutarla ihraç sezonu yeni başlayan taze çilek takip etti.

 

Mamul ihracatında biber turşusu 50,4 milyon dolarla zirvede yer alırken, kurutulmuş domates ihracatından 46,5 milyon dolar kornişon turşusu ihracatından 35,5 milyon dolar dövizi Egeli ihracatçılar Türkiye’ye kazandırdılar.

 

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği üyeleri Rusya’da 15 milyon dolarlık yaş meyve sebze ihraç ederken, ikinci sırada 7 milyon dolarla Polonya, üçüncü sırada 6,7 milyon dolarla Ukrayna sıralandı.

 

Türkiye’nin mamul ihracat lideri Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği üyeleri ABD’ye 64 milyon dolarlık, Almanya’ya 63 milyon dolarlık, İngiltere’ye 31 milyon dolarlık mamul ihraç etme başarısı gösterdiler.