“Sıfırlar ve Birler” film programında Matrix serisi seyirci karşısında

Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi Film ve Video Programları (Pera Film), 2025 yılının ilk programı "Sıfırlar ve Birler" ile sinemaseverleri dijital sanat ve algoritma dünyasının derinliklerine davet ediyor. Program, bilgisayar sanatının öncülerinden Vera Molnár’ın algoritmalara dayanan yaratıcı süreçlerini ve onun çalışmalarından etkilenen çağdaş sanatçıların eserlerini bir araya getiren Vera Molnár’ın İzinde sergisine paralel olarak bilimkurgu ve aksiyon sinemasının mihenk taşlarından olan Matrix serisini izleyiciyle buluşturuyor.

Matrix ile dijital evrenlere yolculuk

25 yıl önce beyaz perdede ilk filmi izleyiciyle buluşan Matrix serisi, dijital estetiği, çığır açan görsel efektleri ve ikonlaşan "yeşil kod" tasarımıyla hem popüler kültüre hem de dijital sanata yön verdi. Yapay zekâ, algoritmalar ve sanal gerçeklik kavramlarını felsefi bir derinlikle ele alan seri, dijital dünyaların sanat ve teknolojiyle olan ilişkisine yeni bir bakış açısı kazandırdı.

Serinin tüm filmleri izleyiciyle buluşuyor

Serinin 1999’da beyazperdede gösterilen ilk filmi “Matrix”te, gündüzleri sıradan bir bilgisayar programcısı, geceleri ise Neo adıyla bilinen bir hacker olarak iki farklı hayat süren Thomas’ın hayatı, gizemli Trinity ve karizmatik lider Morpheus’la tanışmasıyla bir anda değişir. Yapay zeka tarafından köleleştirilen insanlığın yaşadığı dünyada büyük bir mücadeleye girişen Neo’nun bu ilk hikâyesi, dört dalda Oscar heykelciğini kucaklamıştı.

Serinin 2003’te vizyona giren ikinci filmi “Matrix Reloaded”da Neo, Trinity ve Morpheus, düşmanlarıyla hem simülasyon dünyasında hem de gerçeklikte mücadele ederken, Neo özgür irade ve döngüsel yapılardan oluşan sistem arasında bir seçim yapmak zorunda kalır.

Serinin ikinci filmle aynı yıl seyirciyle buluşan üçüncü filmi “Matrix Revolutions”ta ise Matrix ile gerçek dünya arasındaki garip bir boşlukta sıkışıp kalan Neo; Morpheus ve Trinity tarafından kurtarılır. Neo ve Smith, insanlığın ve sistemin kaderini belirleyecek epik bir mücadelede karşı karşıya gelir.

Serinin 18 yıl sonra gelen son filmi “Matrix Resurrections”da Neo, Thomas Anderson adıyla başarılı bir video oyunu tasarımcısı olarak San Francisco’da yaşamaktadır. Matrix evreninden tamamen uzakta yaşıyor olsa da, Trinity’yi andıran bir kadınla karşılaşması ve kendisine Morpheus’a benzeyen genç bir adamın rehberlik etmeye başlamasıyla Matrix’in hâlâ hayatının bir parçası olduğunu hatırlayan Neo, kendi kimliğini, geçmişini ve Matrix’teki rolünü yeniden keşfederken daha güçlü bir sistemle karşı karşıya olduğunu fark eder.