Maymun çiçeği virüsü nasıl yayılır?

Maymun çiçeği virüsünün (monkeypox), Portekiz İngiltere, ABD ve İtalya da dahil olmak üzere dünyanın çeşiti yerlerinde görülmesiyle büyük bir endişeye nede oldu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), temaslıları izlemek ve salgının yayılmasını kontrol altına almak için küresel bir çağrı yayınladı.

Maymun çiçeği, insanları etkileyen en belirgin virüslerden biridir. Monkeypox, tipik olarak Afrika'nın bazı bölgelerinde enfekte vahşi hayvanlardan bulaşan, nadir görülen, genellikle hafif bir enfeksiyondur. İlk olarak 1958'de araştırma için tutulan maymunlarda keşfedilmiştir. İlk insan vakası ise 1970 yılında tespit edilmiştir.

Geçen yüzyılın ortalarından beri bilinen virüs Afrika'nın bazı bölgelerinde oldukça yaygındır. Başlangıçta  hasta maymunlar ve kemirgenlerle doğrudan temas yoluyla yayılan virüsün 2000'li yıllardan itibaren endemik bir salgına dönüştüğü biliniyor.

Maymun çiçeği birçok Afrika ülkesinde endemik bir enfeksiyondur ve insanlar arasında tükürük veya solunum yoluyla veya neden olduğu lezyonlardan ve kabuklardan irinle fiziksel temas yoluyla yayılır. Dışkı yoluyla viral atılım, kötü hijyen koşullarının olduğu yerlerde salgınlara neden olan başka bir enfeksiyon yoludur.

MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞININ BELİRTİLERİ

Maymun çiçeği belirtileri, çiçek hastalığının daha hafif bir türü olarak ortaya çıkar. Yaygın belirtileri arasında ateş, baş ağrısı, kas ve sırt ağrısı, titreme ve bitkinlik vardır.

Ayrıca yüzde başlayan ve başta eller, ayaklar ve genital bölge olmak üzere vücudun diğer bölgelerine yayılan bir deri döküntüsü görülür. Daha sonra yaralar oluşur. Kuluçka süresi genellikle 6 ila 13 gün arasındadır ve rahatsızlık, enfeksiyonun erken dönemlerinde ortaya çıkar. Sonra kaşıntı başlar. Ayrıca maymun çiçeği ile enfeksiyonu çiçek hastalığından ayıran bir özellik olarak şişmiş lenf düğümlerinin gelişmesi öne çıkıyor.

Hastalık düşük bir hastaneye yatış yüzdesi ile 2 ila 4 hafta arasında sürer ve en büyük bulaşıcılık, yaralar irin akıntısı ile patladığında ortaya çıkar. İyileştiklerinde, hastalar artık bulaşıcı değildir.

PANDEMİYE NEDEN OLABİLİR Mİ?

Maymun çiçeği virüsü ile enfekte olanların çoğunun daha önce çiçek hastalığı ile temas halinde olmayan genç erkekler olduğu biliniyor. Bu nedenle uzmanlar, çiçek aşısının temaslılara uygulamasını tavsiye ediyor.

Ayrıca sağlık otorotileri şüpheli vakaların temas takibine ek olarak izole edilmesi, test edilmesi ve hızlı bir şekilde rapor edilmesi gerektiğini belirtiyor.

Afrika'da yüzlerce insanı etkileyen salgınlar olsa da koronavirüste olduğu gibi pandemi boyutlarına ulaşmasının pek olası olmadığı tahmin ediliyor.

Maymun çiçeği virüsünün pandemik kapasitesinin az olduğu biliniyor.