SAĞLIK
29 Aralık 2021, Çarşamba, 09:47

Farklı faktörden kaynaklanabilen gözlerde yanma hissinin, çeşitli enfeksiyonlar, alerjiler ve dijital ekranlara çok uzun süre bakmak gibi pek çok nedeni olabilir. İşte gözlerde yanma hissinin nedenleri ve kurtulmak için ipuçları...

Gözlerdeki yanma hissi rahatsız edici olmasına rağmen çoğu zaman ciddi bir sağlık sorununu göstermez. Ancak, istisna durumlar da vardır.

Aşağıdaki belirtilerin yaşandığı durumlarda mutlaka bir göz doktoruna danışılmalıdır:

- 3 günden fazla süren algılanabilir göz rahatsızlığı.

- Gözlerden kalın, yeşilimsi veya irin benzeri bir akıntı olması.

- Işığa bakıldığında rahatsızlık duyulması.

- Yanmaya ek olarak, batma hissinin yaşanması.

- Yanma hissine bulanık görme, ışık parlamaları, çifte görmenin eşlik etmesi.

- Göz kapaklarının belirgin şekilde şişmesi.

Yanma hissi bakteriyel bir enfeksiyon, şiddetli alerjiler veya yaşamı tehdit eden diğer durumlar olarak ortaya çıkabilir. Bir doktor tarafından tedavi edilmelidirler.

GÖZLERDE YANMA HİSSİNİN NEDENLERİ VE KURTULMAK İÇİN İPUÇLARI

Tehdit edici belirtiler yoksa, rahatsızlık muhtemelen kendi kendine geçecektir. Etkili tedavi için tam olarak neden kaynaklandığını anlamanız gerekir.

1. Gözlere sabun gibi kimyasalların kaçması

Sabun, şampuan, maskara, klorlu havuz suyu... Ya da yanlışlıkla gözlerinizi ovuşturduğunuz parmaklarınızda bir krem kalmış olabilir. Çoğu zaman, bu tür maddeler genellikle güvenlidir, ancak gözlerin mukoza zarını tahriş ederek kaşıntı ve yanmaya neden olur.

Yüzünüzü temiz suyla yıkayın. Ya da sadece sık sık göz kırpın. Makyajın veya klorlu sıvının neden olduğu yanma hissi, etkilenen göz tahriş edici maddeden kurtulduğu anda kendi kendine kaybolacaktır.

2. Rüzgara, soğuğa veya dumana maruz kalmak

Çevresel koşullar da gözlerdeki mukoza zarını olumsuz etkileyebilir. Burada iki faktör rol oynar; hem göze belirli bir tahriş edici maddenin girmesi hem de mukoza zarında nemin kaybolması.

Genellikle, vücut sorunla kendi başına başa çıkmaya çalışır, muhtemelen güçlü bir rüzgarda veya dumanın gözünüze kaçtığında gözyaşlarının nasıl akmaya başladığını fark etmişsinizdir. Bu doğal koruma çoğu durumda yeterlidir ve uygun olmayan koşullarda kendi kendine bölgeden ayrılır ve yanma hissi hızla geçer. İşlemi hızlandırmak için göz kırpın. Bu, nemin mukoza zarına daha hızlı dönmesini sağlar. Veya reçetesiz satılan yapay gözyaşı damlaları kullanabilirsiniz.

3. Lensleri zamanında çıkarmayı unutmak

Uzmanlar, kontakt lensleri arka arkaya 14-16 saatten fazla kullanmamayı öneriyor. Onları belirli zamanlarda çıkarmanız ve birkaç saat ara vermeniz gerekir. Lensler korneaya oksijen akışını engeller ve gözlerin nefes alması için bir molaya ihtiyacı vardır. Ayrıca uyku sırasında göz kırpmayız, bu da lenslerin gün içindeki kadar etkili bir şekilde nemlendirilmediği ve temizlenmediği anlamına gelir. Yatmadan önce çıkarılmazlarsa, gözlerin mukoza zarı kurur ve yanma hissi oluşur.

Herhangi bir rahatsızlık hissederseniz, lensleri çıkarın ve gözlerinizi dinlendirin. Nem dengesini hızla eski haline getirmek için yapay gözyaşı uygulayın. Lenslerinizi üreticisinin veya bir uzmanın belirttiği süreden daha uzun süre takmamaya çalışın ve yatmadan önce lenslerinizi çıkardığınızdan emin olun.

4. Dijital ekranlara çok uzun süre bakmak

Konsantrasyon halinde bir ekrana baktığımızda, çok fazla göz kırpamazsınız. Göz kırma işleminiz yüzde 66 düşer. Bu nedenle, gözün mukoza zarı daha az temizlenir ve kurur. Sonuç yanma hissidir. Bu, uzmanlara göre, bilgisayarda çalışan 40 yaş üstü tüm insanların yüzde 75'ini etkileyen bilgisayar görme sendromunun temel semptomlarından biridir.

Standart öneri daha sık göz kırpmaya çalışmaktır. Düzenli olarak, her 2-3 saatte bir yoğun mola verin, yapay bir gözyaşı kullanın ve ayrıca odadaki nemi izleyin yüzde 40'ın altına düşmemelidir.

5. Kuru göz sendromunun olması

Kuru göz sendromu veya keratokonjonktivit gibi durumlar gözlerde kurumaya ve yanma hissine neden olabilir. Bunlar gözyaşı üretiminin azaldığı veya kalitesinin düştüğü durumalrdır. Normal gözyaşı üç katmandan oluşur; lipid (yağ), aköz ve musin. Her biri önemli bir rol oynar. Aköz yüzeyi nemlendirir, lipid nemin buharlaşmasını yavaşlatır ve musin  sıvıyı konjonktiva üzerinde eşit olarak dağıtır. Üç katmandan herhangi biriyle ilgili sorunlar, kuruluğa ve sonuç olarak yanma hissine neden olabilir.

Bu durum çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir:

- Yaşlanma. Gözyaşı sıvısı üretiminin yaşla birlikte azaldığı fark edilmiştir

- Kadınlarda hamilelik veya menopoz. Bu faktörlerle ilişkili hormonal değişiklikler de gözyaşı üretimini azaltır ve bileşimlerini etkileyebilir.

- Diyette A vitamini eksikliği.

- Bazı ilaçları almak. Antihistaminikler ve dekonjestanlar, hipertansiyonu kontrol eden ilaçlar, akne önleyici ilaçlar, Parkinson hastalığı ilaçları, antidepresanlar gözyaşı sıvısının miktarını etkileyebilir.

- Bazı hastalıklar. Örneğin, Sjögren sendromu, romatoid artrit, lupus, tiroid fonksiyon bozukluğu veya göz kapağının iç kısmının iltihabı gözyaşını etkileyebilir.

Gözlerinizde yanma hissi yeni ortaya çıktıysa daha fazla sıvı için, odadaki nemi izleyin, yapay gözyaşı kullanın (mümkünse koruyucu içermeyen bir çözüm seçin: bazen mukoza zarını tahriş edebilirler). Nemlendirme ve damlalara rağmen arka arkaya birkaç gün gözlerde yanma hissi olursa bir göz doktoruna başvurun. Doktor, kronik kuruluğa tam olarak neyin sebep olduğunu belirleyecek ve en uygun tedaviyi reçete edecektir.

6. Alerjiler

Polen. toz, küf, hayvan tüyü gibi yaygın alerjiler de gözlerde yanma hissine neden olabilir. Alerjilerde gözler kızarır, şişer ve sulanır, ancak bazen bunlara yanma hissi de eşlik eder. Gıda duyarlılığı veya arı ve diğer böceklerin sokması ile gözün mukoza zarının etkilenmesi çok daha az olasıdır.

Genellikle alerjilerde yaptığınız gibi tahriş edici maddelerden kaçının ve gerekirse antihistaminikler alın. Ek olarak, uzmanlar rahatsızlık durana kadar kontakt lenslerin kullanılmamasını öneriyor. Bu önlemler yardımcı olmazsa, bir göz doktoruna veya alerji uzmanına danışın. Doktorunuz antialerjik göz damlası reçete edebilir.

7. Viral enfeksiyonlar

Gözlerde yanma hissi bazen gripte ve soğuk algınlığı gibi durumlarda da ortaya çıkabilir. Ve ayrıca koroanvirüste de görülür.

Enfeksiyonu atlattıktan sonra gözlerinizdeki rahatsızlık kendiliğinden geçecektir. Yanma hissini azaltmak için bol sıvı tüketin, odadaki nemi kontrol edin ve gerekirse suni gözyaşı kullanın.

GÖZE BİR ŞEY KAÇARSA NE YAPILMALI?

Bir yabancı maddenin gözlere kaçması da gözlerde yanma hissine neden olabilir. Bir rimel fırçasının kılı, bir kıymık veya bir tırnak gözün yüzeyini kesebilir ve yoğun yanma ve rahatsızlık hissettirebilir.

Yıkanmamış ellerle gözlere dokunulmamalıdır. Mukoza zarını kirli su ile yıkamayın. Cımbız, kürdan veya başka sert nesneler kullanmayın; bunlar hassas dokuları kolayca kesebilir. Göz yüzeyine zarar veren ve suyla yıkanamayan bir nesneyi çıkarmaya çalışmayın. Bu durumda derhal bir doktora danışmalısınız. Kontakt lens kullanıyorsanız gözlerinizi yıkamayın. Önce onları çıkarın.

Kimyasal olarak aktif bir madde göze kaçarsa ne yapmalı?

- Ellerinizi iyice yıkayın. Sabun veya göze kaçan herhangi bir madde içermediğinden emin olun.

- Lensleri çıkarın ve atın. Lens malzemeyi emebilir ve göz yüzeyini tahriş edebilir.

- Gözleri 15-30 dakika suyla yıkayın. Rahatsızlık devam ederse, doktorunuza görünün.

- Her ihtimale karşı, gözünüze giren maddenin bir örneğini yanınıza alın.

- Gözlerinizin üzerinde yapıştırıcı varsa, kendiniz çıkarmaya çalışmayın, bunu sadece bir göz doktoru yapmalıdır. Gözünüzü yıkayın ve doktora gidin.

Yabancı bir cisim göze girerse ne yapmalı?

- Ellerinizi iyice yıkayın. Yabancı bir cisim bulmak için gözün mukoza zarını inceleyin.

- Keskin olmayan nesneler (kirpikler, saçlar, kozmetik parçacıkları) suyla nemlendirilmiş bir pamuklu çubukla çıkarılabilir. Saçlar açık renkliyse ve bulamıyorsanız gözünüzü yıkayın. Keskin nesnelere (talaş, cam, kum) dokunmamak daha iyidir, çünkü bunlar gözün dokularını çizebilir ve görme kaybı da dahil olmak üzere ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Üst göz kapağını hafifçe geri çekin ve gözü suyla yıkayın. Bunun için bir göz banyosu, normal bir bardak veya şişe kullanabilirsiniz.

- Madde yıkanmazsa veya çıkarıldıktan sonra rahatsızlık kalırsa, gözü gazlı bezle örtün veya hafifçe sarın ve hemen en yakın göz doktoruna başvurun veya ambulans çağırın. Göze asla baskı uygulamayın.

- Gözlerinizin normal olup olmadığını yalnızca bir doktor belirleyebilir. Bu nedenle, yabancı bir cismi çıkarmayı başarmış olsanız bile bir göz doktoruna danışın.

Gözlerinizi nasıl sağlıklı tutabilirsiniz?

- Taş, ahşap, metal, kum, reaktifler, araba aküleri vb. ile çalışırken koruyucu gözlük takın.

- Kimyasal kutularını ve tüplerini gözlerinizden uzak tutun.

- Temizlik ürünlerini kullanırken eldiven giyin ve ardından ellerinizi sabun ve suyla yıkayın, bu şekilde mukoza zarına kimyasal temas ettirmezsiniz.

- Yılda en az bir kez göz kontrolünden geçin.