Filler neden öfkeli

Filler Neden Öfkeli? sergisi için yayınlanan kitapta yer alan metin Evrim Altuğ tarafından kaleme alındı.

John Berger’ın “Hayvanlara Niçin Bakarız?” metninde belirttiği gibi, 19. yüzyılda yaygınlaşan halka açık hayvanat bahçelerinin varlığı sadece seyirlik bir deneyim olmanın ötesinde, uzak ve yabancı ülkelerden ele geçirilerek getirilen egzotik hayvanların teşhiri ile sömürgeci geleneği desteklerken iktidarın da gücünü onaylayan bir simgeydi. Adını güçlü bellekleriyle bilinen fillerden alan bu sergide ise Filler Neden Öfkeli? sorusu üzerinden doğanın ve insanın birbiriyle olan etkileşimini, güç dinamiklerini ve bu dinamiklerle oynayan insanın çevresini tahakküm altına alma hırsının sonuçlarına yakından bakılıyor.

Başlangıçta, Lascaux mağarasındaki duvar resimlerinde olduğu gibi insan ve hayvan birbirinin varlığında bütün iken bu bütünlükten sıyrılmaya çalışan insanın doğa üzerinde şiddet yoluyla üstünlük kurma çabası, insanın doğaya karşı kullandığı kaba kuvvetin onu başka insanlara karşı şiddet kullanmaya da teşvik ettiği içselleştirilmiş bir cesaret ile yankı bulmaktadır. Şiddetin farklı bağlamlardan koparılan anlamlarını günümüz dünyasının kodlarıyla işleyen Çavuldur, dış dünyanın sınırlarından kendi çekirdeğine doğru yol alan bir hikâyeyi serbest bırakıyor. Bu hikâyeyi oluştururken evrenin sınırsız belleğini içeren her bilgi, anı ve zamanın tüm olasılıkları; kimi zaman bir kadının saç telinde, kimi zaman ise bir yaprağın damarlı yüzeyinde ya da bir lav taşının moleküllerinde korunarak hiç kaybolmamak üzere muhafaza ediliyor.