Dünyada alt mutasyon alarmı: BA.2 vakaları hızla yükseliyor

Bilim insanları koronavirüsün en çok mutasyona uğrayan türü olan Omicron varyantıyla ilgili yeni bir mutasyon keşfetti. Omicron'un alt varyantını tespit eden uzmanlar Omicron BA.2 adı verilen mutasyon ile ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu.

Uzmanlardan son dönemde Omicron varyantı ile gündemden düşmeyen virüs ile ilgili çok konuşulacak bir iddia geldi. Daha bulaşıcı olduğu bilimsel olarak kanıtlanan Omicron'un alt varyantı BA.2'nin çok daha hızlı bulaşma veya bağışıklıktan daha fazla kaçma yeteneğine sahip olabileceği öne sürüldü.

"KÖTÜ BİR İŞARET"

Epidemiyolog ve Amerikan Bilim Adamları Federasyonu kıdemli üyesi Eric Feigl-Ding, BA.2'nin orijinal varyantı 'yerinden etme' olasılığı için 'gerçekten kötü bir işaret' yorumunda bulundu. Danimarka'daki Omicron vakalarının neredeyse yarısının BA.2 olduğunu belirten Ding, 'BA.2'nin Omicron'un (BA.1) yerini alması gerçekten kötü bir işarettir' dedi.

Omicron'un aşı bağışıklığını alt etmekte Delta'dan daha yetenekli olduğu ortaya çıkmış ve bunun aralarında Türkiye'nin de olduğu pek çok ülke takviye doz kararı almıştı.BA.2'nin bu alanda BA.1'den de daha yetenekli olduğu iddiaları sürerken bu alanda ihtiyatlı olanların sayısı da az değil.

"DAHA BULAŞICI AMA DAHA HAFİF"

İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı'da (UKHSA) epidemiyolog olan Meaghan Kall, 'Evet, BA.2 Birleşik Krallık'ta artıyor' dedi ve sözlerine şöyle devam etti; 'Küçük bir büyüme avantajı olabilir, ancak Omicron'dan anlamlı bir şekilde farklı olabileceğine dair henüz hiçbir kanıt yok.'

İlk bulgular Omicron'un Delta ve Wuhan versiyonlarına kıyasla daha bulaşıcı ancak daha hafif olduğu yönünde. Omicron varyantının daha düşük şiddette seyretmesi hem bu varyantın özelliklerine, hem de aşı ve enfeksiyon sayesinde artan bağışıklığa bağlanıyor.

Londra'daki Imperial College'da yapılan analizler, Omicron mutasyonlarının onu Delta varyantına göre daha hafif bir virüs haline getirdiğini gösteriyor. Koronavirüse karşı hiçbir bağışıklık olmaması halinde, delta varyantına kıyasla Omicron varnatında hastanenin acil servisine başvurma ihtimali yüzde 11 daha az. Ancak aşı ve enfeksiyon seviyesi yükseldiği için bu durum artık daha az kişi için geçerli.

Nüfus içinde gelişen bağışıklık durumu da gözetildiğinde, Omicron enfeksiyonu ile hastaneye yatma riski yüzde 25-30 düzeyinde azalırken, hastanede bir günden fazla kalma riski de yüzde 40 düşüş gösteriyor.
Imperial College araştırmasını yürüten ekipten Prof. Neil Ferguson, bunun bir ölçüye kadar iyi haber olduğunu söylüyor. Ancak bu düşüşün modellemede büyük bir değişiklik yaratacak düzeyde olmadığını belirterek, Omicron'un hızlı yayılması nedeniyle hastaneye başvuran kişi sayısının hala yüksek seyredebileceği ve bunun sağlık servisi üzerinde baskı oluşturabileceği uyarısında bulunuyor.

Omicron'un laboratuvar incelemeleri, bu varyantın neden daha hafif olabileceğine dair veriler sunuyor. Hong Kong Üniversitesi araştırmaları, Omicron'un üst solunum yollarını enfekte etmede etkili iken, daha fazla hasara yol açabileceği akciğer dokusuna inemediğini göstermişti.

Cambridge Üniversitesi araştırmaları da Omicron varyantının akciğer hücrelerini birbirine yapıştırmada diğer varyantlar kadar etkili olmadığını ortaya koymuştu. Ağır hastaların akciğerlerinde genellikle bu sorun ortaya çıkıyordu.

OMICRON BA.2 NEREDEN GELDİ?

Omicron’un alt mutasyonu olarak adlandırılan BA.2, ilk olarak Aralık ayının sonunda Hindistan ve Güney Afrika’da tespit edildi. BA.2 varyantının 20’den fazla mutasyona uğradığı ve bunların yarısının da başak proteininde olduğuna dikkat çekilirken, bu varyant başka ülkelerde de tespit edilmeye başlandı.

BA.2 OMICRON VARYANTINDAN DAHA MI TEHLİKELİ?

Dünya Sağlık Örgütü, Omicron varyantı ile ilgili uyarıda bulunsa da orijinal Omicron varyantı ile BA.2 varyantı arasında bir fark olup olmadığı henüz bilinmiyor. İngiliz bilim insanı virolog Tom Peacock da, “Hindistan ve Danimarka’dan gelen ilk incelemeler iki varyant arasında dramatik bir fark olmadığını gösteriyor. Ama daha kapsamlı bir araştırma gelecek haftalarda gelir. Bu ikisi arasında hastalığın seyri ile ilgili çok büyük bir fark olacağını sanmıyorum” dedi.

Peacock, Omicron varyantı ile onun mutasyona uğramış türü arasında aşıya karşı dayanıklılık konusunda büyük bir fark olmayacağını da dile getirdi. Peacock, “Birçok ülke, Omicron varyantı dalgasına yaklaştı ya da geçti. BA.2’nin yeni bir dalga yaratması beni çok şaşırtır. Bu mutasyon Delta-Omicron arasındaki fark gibi büyük bir fark yaratmaz” ifadesini kullandı.

BA.2’Yİ TESPİT ETMEK NEDEN ZOR?

BA.2 varyantının bilim insanlarına karşı çıkardığı en büyük zorluk ise mevcut testlerde ortaya çıkmaması. Paris’teki Ekoloji ve Çevre Bilimleri Enstitüsü’nde görevli biyolog Florence Dearre, İngiltere’de kullanılan test kitlerinin BA.2 ile Delta arasındaki farkı ayırt edemediğini söyledi.
Öte yandan uzmanlar virüsün gen diziliminin incelenmesi gerektiğini ve bunun da çok daha az yapıldığını aktardı.

BA.2 VARYANTI EN ÇOK NEREDE VAR?

Şu ana kadar BA.2 varyantı dünya genelinde en az 43 ülkede bulunuyor. Hindistan, Danimarka ve İsveç’te yoğun olarak bu mutasyon bulunuyor. Covid-19 dalgasını atlattığına inanan Danimarka’da vaka sayılarının tekrar artışa geçmesine sebep olan varyant da Omicron BA.2. Öte yandan İngiltere’de de yetkililer Ocak ayının ilk 10 gününde 400 vaka tespit edildiğini duyurdu.

Omicron'un BA.2 mutasyonu Birleşik Krallık, Almanya, Belçika, İtalya, Fransa ile birlikte Asya, Avustralya ve Kuzey Amerika’da da tespit edildi.