TEKNOLOJİ
08 Ağustos 2024, Perşembe, 07:00

Instagram’a erişimin engellenmesiyle VPN kullanımı da yaygınlaştı. Bu kullanım pek çok soruyu da beraberinde getirdi.

Instagram’a erişimin engellenmesiyle VPN (Virtual Private Network), gündemimizdeki yerini aldı. Instagram’a erişmek isteyenler VPN kullanmaya yöneldi. Hayatımıza hızla giren VPN soru işaretlerine de neden oldu. VPN kullanmak güvenli mi? VPN kullanmanın zararları var mı? Bu bir suç mudur? gibi sorular akıllara takıldı. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Reza Kalan, VPN ile ilgili merak edilenleri yanıtladı. 

“VPN güvenli iletişim sağlar”

VPN ile ilgili bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Reza Kalan, VPN’i, “Sanal özel ağ anlamına gelen VPN (Virtual Private Network), kullanıcılarını verilerini şifreleyerek ve IP adreslerini maskeleyerek korur. Bu koruma, güvenlik duvarından geçmeyi içerir. Bu, tarama etkinliklerini, kimliklerini ve konumlarını gizleyerek daha fazla gizlilik ve özerklik sağlar. VPN şifreleme mantığı sayesinde güvenli iletişim sağlar” diyerek açıkladı.

“Ücretsiz VPN araçları kullanıcı güvenliğini tehlikeye atabilir”

 “Teknik olarak bir VPN bizi bazı virüslerden ve kötü amaçlı yazılımlardan koruyabilir, ancak hepsini içermez. Ayrıca ücretsiz VPN'ler sisteme veya verilere zarar verebilecek kötü amaçlı yazılımlar içerebilir” diyen Kalan, VPN kullanmanın riskleriyle ilgili şunları söyledi: 

“VPN kullanımı çoğu ülkede yasaldır ve VPN hizmeti sağlayan ticari sektör de bulunmaktadır. Ancak ücretsiz VPN araçları kullanıcı güvenliğini tehlikeye atabilir. Birçok ücretsiz VPN aracı, siber suçlular tarafından kullanıcıların verilerini çalmak, verilerine veya makinelerine yetkisiz erişim sağlamak için kullanılabilecek kötü amaçlı yazılımlar içerebilir.”

“Güvenli bir VPN bizi yetkisiz erişime karşı koruyabilir”

VPN’in sürekli açık kalmasının sorun olup olmayacağıyla ilgili de bilgi veren Kalan, “Güvenli bir VPN bizi yetkisiz erişime karşı koruyabilir. Ancak soru şu, VPN sağlayıcılarına nasıl güvenebiliriz?  Bu nedenle bilinmeyen VPN kullanımından kaçınılması ve gerekmedikçe VPN kullanılmaması önerilir” diyerek VPN kullanımının yasal boyutuyla ilgili de şunları söyledi:

VPN'i yasal olarak kullanmakta ve ABD, Kanada ve Avrupa'yı içeren çoğu ülke VPN hizmetini kullanır ve güvenli VPN şirketleri da VPN serviseler veriyorlar (masala, Nard VPN, Express VPN, ve IPvanish). İran gibi bazı ülkelerde VPN kullanmak yasadışı ve yasaktır, ama herkes VPN kullanıyor.”

“DNS ve VPN arasındaki fark”

DNS ve VPN arasındaki farka da değinen Kalan, “DNS şifreleme algoritması içermez. Bu, verilerin düz metin modunda aktarılması anlamına gelir. Ancak VPN verileri şifreler ve ağ üzerinden gönderir. Bu nedenle herhangi bir filtreden geçebilir. Çünkü hiç kimse uygulama ne tür verilerinin iletildiğini bilmez. Unutmayalım, kullanıcıların VPN kullanmasını engellemek için ilk adım popüler VPN sitesini veya uygulamasını filtrelemektir” diyerek ikisi arasındaki farkı açıkladı. 

“DNS güvenlik düşünülerek tasarlanmamıştır”

Kalan, internette dolaşan DNS adreslerinin güvenilirliğiyle ilgili ise şu bilgileri verdi: 

DNS güvenlik düşünülerek tasarlanmamıştır. Google, OpenDNS ve Cloudflare gibi DNS servisleri ücretsiz çözümler sunar ve sağlayıcılar genellikle kimlik avı koruması ve belirli düzeyde içerik filtreleme gibi temel güvenlik özelliklerini de içerir. İnternette yaptığımız her işlem nihayet servis sağlayıcı tarafından yakalanabiliyor ve her hizmetin bir maliyeti olduğunu biliyoruz. Şuna inanıyorum: ‘Bedava peynir ancak fare kapanında bulunur.’”